Rytm wiersza z różnych punktów słyszenia
Article Sidebar
Main Article Content
Abstrakt
Systemy wersyfikacyjne trwają przez wieki, zachowując ten sam repertuar wyznaczników. Ale czy to oznacza, że publiczność literacka odbiera je zawsze w analogiczny sposób? Po krótkiej prezentacji przykładów z historii wiersza, artykuł skupia się na współczesnym europejskim wierszu litanijnym. Przedstawione zostają trzy sposoby podchodzenia poetów do tej konwencji, w których litanijny rytm 1) jest traktowany zgodnie z tradycją — jako narzędzie medytacji; 2) stanowi przedmiot nieporozumienia wokół jego założeń; 3) zostaje odzyskany w hermeneutycznej procedurze odnowionego rozumienia.
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Wydawca „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” jest upoważniony do korzystania oraz do rozpowszechniana wszystkich opublikowanych w czasopiśmie materiałów na podstawie umowy licencji niewyłącznej nieograniczonej w czasie - zawartej uprzednio na czas nieoznaczony każdorazowo z autorem/ką konkretnego utworu na określonych w tamtejszej umowie polach eksploatacji.
POLITYKA OTWARTEGO DOSTĘPU
„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest dostępna bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach Creative Commons Attribution CC-BY 4.0. (uznanie autorstwa). Użytkownicy/ki mogą czytać, pobierać, wykonywać kopie, rozpowszechniać, drukować, wyszukiwać lub linkować do pełnych tekstów artykułów w tym czasopiśmie bez uprzedniej zgody wydawcy lub autora/ki pod warunkiem podania źródła dostępu i autorstwa danej publikacji. Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (http://www.soros.org/openaccess).
Bibliografia
Augé Marc, Formy zapomnienia, przeł. Maria Turczyn, Universitas, Kraków 2009.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Brel Jacques, Litanies pour un retour, w: tegoż, Chanteur. L’intégrale de ses chansons, La Fondation Jacques Brel d’utilité publique, Bruxelles 2018, s. 90.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Brel Jacques (słowa), tenże, Rauber François (muzyka), François Rauber i jego orkiestra (akompaniament), Litanies pour un retour, w: Jacques Brel № 3, album muzyczny, Philips, Paris 1958.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
David Chisholm, Prosodic Aspects of German Hexameter Verse, „Poetics Today” 1995, nr 3, s. 523–545.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Dicţionarul limbii romane, Editura Academiei Romane, București 2010.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Dłuska Maria, Prace wybrane, wyb. S. Balbus, Universitas, Kraków 2001, tom I.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Dłuska Maria, Studia z historii i teorii wersyfikacji polskiej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1978, tom II.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Duden: Deutsches Universalworterbuch, Dudenverlag, Mannheim 1996.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Fedotow Oleg I., Osnowy russkogo stichosłożenija. Metrika i ritmika, Flinta, Moskwa 1997.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Gasparow Michaił L., Oczerk istorii jewropejskogo sticha, Fortuna, Moskwa 2003.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Gomringer Eugen, konstellationen ideogramme stundenbuchs. Philipp Reclam Jun., Stuttgart 1977.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Grande dizionario della lingua italiana, Unione Tipografice‑Editrice Torinese, Torino 1970.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Isocrates with an English Translation, przeł. George Norlin, William Heinemann, London 1928, tom I.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kopczyńska Zdzisława, Pszczołowska Lucylla, Heksametr polski. Właściwości rytmiczne i funkcje znakowe, „Pamiętnik Literacki” 1983, nr 2, s. 165–173.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kulawik Adam, Heksametr polski – arka przymierza między starymi a nowymi systemami wersyfikacyjnymi, w: Metryka słowiańska, red. Zdzisława Kopczyńska, Lucylla Pszczołowska, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1971, s. 161–171.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kulawik Adam, Wprowadzenie do teorii wiersza, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1988.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Lauxtermann Marc D., The Spring of Rhythm: An Essay on the Political Verse and Other Byzantine Metres, Osterreichischen Akademie der Wissenschaften, Wien 1999.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Le Grand Robert de la langue francaise, Le Robert, Paris 1985, tom VI.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Maksimović Desanka, Glas pretkov Caru, w: tejże, Celokupna dela, t. 2, red. Staniša Tutnjević, Zadužbina Desanka Maksimović, Beograd 2012, s. 462–463.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Mathews Henry, Trois carres lescuriens, w: tegoż, Le Savoir des Rois. Poèmes à perverbes, Éditions Ramsay, Paris 1987, s. 82–85.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Mayenowa Maria Renata, Studia i rozprawy, wyb. Anna Axer i Teresa Dobrzyńska, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa 1993.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Mickiewicz Adam, Konrad Wallenrod. Powieść historyczna z dziejów litewskich i pruskich, w: tegoż, Dzieła, opr. Władysław Florian i inni, Czytelnik, Warszawa 1994, s. 67–146.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Pszczołowska Lucylla, Czy Kochanowski był sylabotonistą?, w: tejże, Wiersz – styl – poetyka. Studia wybrane, Universitas, Kraków 2002, s. 45–64.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Pszczołowska Lucylla, Wiersz polski. Zarys historyczny, Leopoldinum, Wrocław 1997.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Rembowska‑Płuciennik Magdalena, Poetyka intersubiektywności. Kognitywistyczna teoria narracji a proza XX wieku, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2012.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Ricoeur Paul, Egzystencja i hermeneutyka, przeł. Karol Tarnowski, w: tegoż, Egzystencja i hermeneutyka. Rozprawy o metodzie, wyb. Stanisław Cichowicz, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1985, s. 182–203.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Ricoeur Paul, Metafora i symbol, w: tegoż, Język, tekst, interpretacja. Wybór pism, wyb. Katarzyna Rosner, przeł. Piotr Graff i taż, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1989, s. 123–155.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Sadowski Witold, Europejski wiersz litanijny. W innej czasoprzestrzeni, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2018.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Sadowski Witold, Gatunkowe obrazy świata: sielanka, litania, sonet, „Pamiętnik Literacki” 2021, nr 2, s. 181–193.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Sadowski Witold, Litania i poezja. Na materiale literatury polskiej od XI do XXI wieku, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2011.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Sadowski Witold, Prosodic Memory: Claudel–Eliot–Liebert, przeł. Aleksandra Kremer, „Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo” 2013, cz. 1, s. 11–30.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Sadowski Witold, Tekst graficzny Białoszewskiego, Wydział Polonistyki UW, Warszawa 1999.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Sadowski Witold, Wiersz wolny jako tekst graficzny, Universitas, Kraków 2004.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Sadowski Witold, Wiersz wolny jako tekst graficzny – w przekładzie: Reverdy i Pound, „Forum Poetyki” 2021, nr 25, s. 6–26.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Sadowski Witold, Wizualizacja litanii w poezji konkretnej: Gomringer, Jandl, Bocian, „Porównania” 2021, nr 1, s. 141–161.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Sadowski Witold, Kowalska Magdalena, Kubas Magdalena Maria, Studies on Litanies in the Past and Present, w: The Litany in Arts and Cultures, red. Witold Sadowski, Francesco Marsciani, Brepols, Turnhout 2020, s. 1–24.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Siedlecki Franciszek, Pisma, zeb. Maria Renata Mayenowa, Stefan Żółkiewski, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1989.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Sinko Tadeusz, Mickiewicz i antyk, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1957.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Słownik języka polskiego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1963, tom IV.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Szendy Peter, The Auditory Re-Turn (The Point of Listening), w: Thresholds of Listening. Sound, Technics, Space, red. Sander van Maas, Fordham University Press, New York 2015, s. 18–29.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Tomkowski Jan, Pan Tadeusz, czyli Księga niezamierzona, „Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo” 2019, nr 9 (12), część 2, s. 169–186.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Valiavitcharska Vessela, Rhetoric and Rhythm in Byzantium: The Sound of Persuasion, Cambridge University Press, Cambridge 2013.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Witkowska Alina, Przybylski Ryszard, Romantyzm, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##