Теория научной фантастики и творчество Лема: диалог с Анджеем Стоффом

Article Sidebar

pdf
Opublikowane: gru 23, 2021
DOI: https://doi.org/10.24917/23534583.9.4
Słowa kluczowe:
фантастика, научная фантастика, Анджей Стофф, Станислав Лем, философская сатира fiction, science fiction, Andrzej Stoff, Stanisław Lem, philosophical satire

Main Article Content

Елена Козьмина
Уральский федеральный университет им. первого Президента России Б.Н. Ельцина
https://orcid.org/0000-0001-6226-7032

Abstrakt

В статье раскрывается проблема недостаточного знакомства российских исследователей фантастики с работами польских ученых, написанных на эту тему. Отмечается, что в польском и российском фантастоведении есть много общего, в частности, непрекращающийся интерес к творчеству Лема. Автор выстраивает диалог с польским литературоведом Анджеем Стоффом, основываясь на его теоретико-литературных работах, посвященных теории научной фантастики и творчеству Станислава Лема. Автора статьи в большей степени интересуют проблемы генологического характера. В ходе диалога выясняются сближения и расхождения в представлениях о природе научной фантастики, жанровой идентификации произведений Лема.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Jak cytować
Козьмина, Елена. 2021. „Теория научной фантастики и творчество Лема: диалог с Анджеем Стоффом”. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica 9 (grudzień):57-75. https://doi.org/10.24917/23534583.9.4.
Numer
Tom 9 (2021): Teorie literatury fantastycznej w Polsce: koncepcje i recepcje
Dział
Studia i szkice
Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Wydawca „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” jest upoważniony do korzystania oraz do rozpowszechniana wszystkich opublikowanych w czasopiśmie materiałów na podstawie umowy licencji niewyłącznej nieograniczonej w czasie - zawartej uprzednio na czas nieoznaczony każdorazowo z autorem/ką konkretnego utworu na określonych w tamtejszej umowie polach eksploatacji.  

POLITYKA OTWARTEGO DOSTĘPU
„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest dostępna bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach Creative Commons Attribution CC-BY 4.0. (uznanie autorstwa). Użytkownicy/ki mogą czytać, pobierać, wykonywać kopie, rozpowszechniać, drukować, wyszukiwać lub linkować do pełnych tekstów artykułów w tym czasopiśmie bez uprzedniej zgody wydawcy lub autora/ki pod warunkiem podania źródła dostępu i autorstwa danej publikacji. Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (http://www.soros.org/openaccess).

Biogram autora

Елена Козьмина - Уральский федеральный университет им. первого Президента России Б.Н. Ельцина

Jelena Kozmina – dr hab., profesor Uralskiego Uniwersytetu Federalnego w Jekaterynburgu, i Rosyjskiego Państwowego Uniwersytetu Humanistycznego. Autorka monografii Fantastycz-na powieść przygodowo-historyczna (Фантастический авантюрно-исторический роман), Poetyka powieści-antyutopii (Поэтика романа-антиутопии). Autorka artykułów m.in. na te­mat gatunków literackich w fantastyce naukowej, utworów literatury rosyjskiej. Redaktorka zbiorów naukowych Sztuka i odpowiedzialność. Twórczość literacka Stanisława Lema, Tajemnica „Apokryfu Agłai”. Członek zespołu redakcyjnego „The New Philological Bulletin”. Współorganizatorka Międzynarodowego Seminarium Naukowego „Teorie i praktyki gatunku w ujęciu komparatystycznym”.

Bibliografia

Anikeev V.I., Pisateli i kritiki naučnoj fantastiki v Pol’skoj respublike, https://pub.wikire-ading.ru/91625 (dostęp: 12.01.2021).
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Âznevič V.I., Stanislav Lem, Knižnyj dom, Minsk 2014.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Bahtin M.M., Èpos i roman, [w:] M.M. Bahtin, Voprosy literatury i èstetiki. Issledovaniâ raznyh let, Hudožestvennaâ literatura, Moskva 1975, s. 447–483.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Bahtin M.M., Satira, [w:] M.M. Bahtin, Sobranie sočinenij v 7 tomah, t. 5: Raboty 1940-h – načala 1960-h godov, Russkie slovari, Moskva 1997, s. 11–38.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Belâev A.R., Gorod pobeditelâ, [w:] A.R. Belâev, Nevidimyj svet: fantastičeskie proizvedeniâ, Èksmo, Moskva 2010, s. 353–378.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Brojtman S.N., Dekanonizaciâ žanrov v poètike hudožestvennoj modal’nosti, [w:] S.N. Brojt-man, Istoričeskaâ poètika, RGGU, Moskva 2001, s. 359–383.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Černyševa T.A., Priroda fantastiki, Izdatel’stvo Irkutskogo universiteta, Irkutsk 1985.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Gernsback H., A New Sort of Magazine, „Amazing Stories” 1926, t. 1, nr 1, s. 3.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Iskusstvo i otvetstvennost’. Literaturnoe tvorčestvo Stanislava Lema, red. E. Koz’mina, Kabinetnyj učenyj, Ekaterinburg 2017.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Kajtoh V., Brat’â Strugackie, przeł. z pol. V. Borisova (BVI), [w:] A.N. Strugackij, B.N. Strugackij, Bessil’nye mira sego, AST, Moskva 2007, s. 409–670.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Kajtoh V., Otzyv o dissertacii Ally Vladimirovny Kuznecovoj, przeł. V. Borisova, [w:] V. Kajtoh, Solâris – Sarakš, Krakov – Moskva. Stat’i i očerki o fantastike i na drugie temy, Metagom, Arkanar 2020, s. 153–156.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Kajtoh V., Postmodernistskij roman glazami pol’skogo učitelâ, [w:] Tajna «Apokrifa Aglai», red. E. Koz’mina, Intmedia, Ekaterinburg 2020, s. 87–99.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Kajtoh V., Solâris – Sarakš, Krakov – Moskva. Stat’i i očerki o fantastike i na drugie temy, Metagom, Arkanar 2020.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Korwin-Piotrowska D., Poetyka – przewodnik po świecie tekstów, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2011.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Lem S., Beres’ S., Tak govoril… Lem, AST: Hranitel’, Harvest, Moskva – Minsk.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Lem S., Fantastika i futurologiâ, v 2 tomah, przeł. z pol. E. Vajsbrota, red. V. Borisov, AST: Hranitel’, Moskva 2008.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Martynov D.E., Miry malotiražnogo knigoizdaniâ (V. Kajtoh, A. Klark, S. Lem, R. Hajnlajn), «Učenye zapiski Kazanskogo universiteta. Seriâ Gumanitarnye nauki» 2020, t. 162, kn. 5, s. 281–292.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Mihajlov A.D., Vol’ter i ego proza, [w:] Filosofskie povesti XVIII veka, Pravda, Moskva 1989, s. 5–22.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Na poroge nepredskazuemogo. Poslednee interv’û Û.M. Lotmana, interv’û vzâla L. Gluškovskaâ, «Čelovek» 1993, nr 6, http://vivovoco.astronet.ru/VV/PAPERS/ECCE/IN-TERLOT.HTM (dostęp: 12.01.2021).
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Perel’man Â.I., Raketoj na Lunu, Gosudarstvennoe izdatel’stvo detskoj literatury, Moskva 1935.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Šackij E., Utopiâ i tradiciâ, Progress, Moskva 1990.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Sapkovskij A., Beres’ S., Istoriâ i fantastika, przeł. z pol. E. Vajsbrota, AST: Hranitel’, Moskva 2007.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Skaftymov A.P., Poètika hudožestvennogo proizvedeniâ, Vysšaâ škola, Moskva 2007.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Stanislav LEM: Bibliografiâ (na russkom âzyke), http://bvi.rusf.ru/lem/lemb_rus.htm (dostęp: 1.02.2021).
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Stanislav LEM: Bibliografiâ, http://bvi.rusf.ru/lem/lemb_all.htm (dostęp: 1.02.2021).
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Stoff A., Altruizyna Stanisława Lema, czyli o potrzebie miłości bliźniego, [w:] Polska litera¬tura fantastyczna. Interpretacje, red. A. Stoff, D. Brzostek, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń 2005, s. 297–313.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Stoff A., Eden Stanisława Lema, czyli semantyka powieści jako przedmiot aluzji i sugestii, [w:] Polska literatura fantastyczna. Interpretacje, red. A. Stoff, D. Brzostek, Wydaw¬nictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń 2005, s. 257–280.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Stoff A., O interpretowaniu utworów fantastycznonaukowych, [w:] Polska literatura fanta-styczna. Interpretacje, red. A. Stoff, D. Brzostek, Wydawnictwo Naukowe Uniwersy¬tetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń 2005, s. 55–73.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Stoff A., Powieści fantastyczno-naukowe Stanisława Lema, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa – Poznań – Toruń 1983.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Tamarčenko N.D., «Èstetika slovesnogo tvorčestva» M.M. Bahtina i russkaâ filosofsko-filo-logičeskaâ tradiciâ, Izdatel’stvo Kulaginoj, Moskva 2011.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Tamarčenko N.D., Fantastika avantûrno-filosofskaâ, [w:] Poètika: slovar’ aktual’nyh ter¬minov i ponâtij, red. N.D. Tamarčenko, Izdatel’stvo Kulaginoj, Intrada, Moskva 2008, s. 277–278.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Tamarčenko N.D., Predislovie, [w:] Gotičeskaâ tradiciâ v russkoj literature, red. N.D. Tamar-čenko, RGGU, Moskva 2008, s. 9–13.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Teoriâ literaturnyh žanrov, red. N.D. Tamarčenko, IC «Akademiâ», Moskva 2011.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Tûpa V.I., Diskurs/Žanr, Intrada, Moskva 2013.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Zgorzelski A., Is Science Fiction a Genre of Fantastic Literature?, „Science Fiction Studies” 1979, t. 6, nr 19, http://bit.ly/2oubfkr (dostęp: 12.01.2021).
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Zubov A.A., Stanovlenie populârnogo žanra kak diskursivnyj process: naučnaâ fantastika v Rossii konca XIX – načala XX vv.: dis. …kand. filol. nauk, Moskva 2015.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##