Andrzej Zgorzelski i jego teoria fantastyki

Article Sidebar

pdf
Opublikowane: gru 23, 2021
DOI: https://doi.org/10.24917/23534583.9.6%20
Słowa kluczowe:
Andrzej Zgorzelski, teoria fantastyki, fantastyka, genologia literatury, teoria literatury Andrzej Zgorzelski, theory of the fantastic, fantastic literature, genology of literature, theory of literature

Main Article Content

Grzegorz Trębicki
https://orcid.org/0000-0001-6740-8922

Abstrakt

Celem niniejszego artykułu jest przypomnienie osiągnięć jednego z pionierów polskiej teorii literackiej fantastyki Andrzeja Zgorzelskiego (1934-2017). Artykuł najpierw omawia pozycję metodologiczną badacza, który sam siebie określał jako „esencjonalistę” czy też „substancjonalistę”, następnie zaś pokrótce opisuje najistotniejsze pozycje jego dorobku, poświęcone fantastyce i jej teorii, by wreszcie skoncentrować się na wypracowanej przez Zgorzelskiego teorii fantastyki oraz stworzonym na jej podstawie modelu supragenologicznych typów literatury.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Jak cytować
Trębicki, Grzegorz. 2021. „Andrzej Zgorzelski I Jego Teoria Fantastyki”. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica 9 (grudzień):95-106. https://doi.org/10.24917/23534583.9.6 .
Numer
Tom 9 (2021): Teorie literatury fantastycznej w Polsce: koncepcje i recepcje
Dział
Studia i szkice
Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Wydawca „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” jest upoważniony do korzystania oraz do rozpowszechniana wszystkich opublikowanych w czasopiśmie materiałów na podstawie umowy licencji niewyłącznej nieograniczonej w czasie - zawartej uprzednio na czas nieoznaczony każdorazowo z autorem/ką konkretnego utworu na określonych w tamtejszej umowie polach eksploatacji.  

POLITYKA OTWARTEGO DOSTĘPU
„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest dostępna bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach Creative Commons Attribution CC-BY 4.0. (uznanie autorstwa). Użytkownicy/ki mogą czytać, pobierać, wykonywać kopie, rozpowszechniać, drukować, wyszukiwać lub linkować do pełnych tekstów artykułów w tym czasopiśmie bez uprzedniej zgody wydawcy lub autora/ki pod warunkiem podania źródła dostępu i autorstwa danej publikacji. Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (http://www.soros.org/openaccess).

Biogram autora

Grzegorz Trębicki

Grzegorz Trębicki – dr hab., prof. UJK. Filolog angielski, zatrudniony na Uniwersytecie Jana Kochanowskiego w Kielcach. W 2005 roku obronił na Uniwersytecie Gdańskim roz­prawę doktorską Fantasy. Ewolucja gatunku, napisaną pod kierunkiem profesora Andrzeja Zgorzelskiego. W 2016 roku habilitował się na Uniwersytecie Wrocławskim na podstawie rozprawy Worlds so Strange and Diverse. Towards a Genological Taxonomy of Non-Mimetic Literature. W centrum jego zainteresowań badawczych pozostaje szeroko pojęta literatura niemimetyczna, ze szczególnym uwzględnieniem fantasy świata wtórnego.

Bibliografia

Dąbrowski Stanisław, Literatura i literackość. Zagadnienia, spory, wnioski, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1977.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Gruszewska-Blaim Ludmiła, Blaim Artur, Editor’s Preface, do: Texts of Literature, Texts of Culture, red. Ludmiła Gruszewska-Blaim, Artur Blaim, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2005, s. 7–10.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Jackson Rosemary, Fantasy. The Literature of Subversion, Routledge, London – New York 1991.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Mendlesohn Farah, Rhetorics of Fantasy, Wesleyan University Press, Middletown, CT 2008.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Rabkin Eric, The Fantastic in Literature, Princeton University Press, Princeton, NJ 1976.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Suvin Darko, Science Fiction and the Genological Jungle, „Genre” 1973, t. 6, nr 3, s. 251–273.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Todorov Tzvetan, The Fantastic. A Structural Approach to a Literary Genre, Cornell University Press, New York 1975.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Trębicki Grzegorz, Kulturowe taksonomie literatury niemimetycznej, „Zagadnienia Rodzajów Literackich” 2011, t. 54, z. 1, s. 269–279.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Trębicki Grzegorz, Worlds So Strange and Diverse. Towards a Genological Taxonomy of Non-Mimetic Literature, Cambridge Scholars Publishing, Newcastle upon Tyne 2015.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Wolfe Gary K., Evaporating Genres. Essays on Fantastic Literature, Wesleyan University Press, Middletown, CT 2011.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Zgorzelski Andrzej, Born of the Fantastic, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2004.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Zgorzelski Andrzej, Denouncing Ritual. Culture versus Art, w: Focus on Literature and Culture, red. Grażyna Bystydzieńska, Leszek Kolek, Wydawnictwo Uniwersytetu UMCS, Lublin 1994.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Zgorzelski Andrzej, Fantastic Literature and Genre Systems, w: tegoż, Born of the Fantastic, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2004, s. 28–41.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Zgorzelski Andrzej, Fantastyka, utopia, science fiction. Ze studiów nad rozwojem gatunków, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1980.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Zgorzelski Andrzej, From the Short Story to the Novel Cycle. Cultural versus Artistic Mechanisms in Non-Mimetic Literature, w: tegoż, Born of the Fantastic, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2004, s. 62–84.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Zgorzelski Andrzej, Funkcja ekwiwalentu jako czynnika genelogicznego, w: tegoż, System i funkcja. Ustalenia metodologiczne i propozycje teoretycznoliterackie, Wydawnictwo Gdańskie, Gdańsk 1999, s. 109–134.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Zgorzelski Andrzej, Funkcjonalność symboliki w The Illuminated Man J. Ballarda, w: tegoż, Kreacje świata sensów. Szkice o współczesnej powieści angielskiej, Lubelskie Towarzystwo Naukowe, Łódź 1975, s. 29–38.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Zgorzelski Andrzej, Konwencje rodzajowe i gatunkowe w trylogii J.R.R. Tolkiena, w: tegoż, Kreacje świata sensów. Szkice o współczesnej powieści angielskiej, Lubelskie Towarzystwo Naukowe, Łódź 1975, s. 52–78.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Zgorzelski Andrzej, Kreacje świata sensów. Szkice o współczesnej powieści angielskiej, Lubelskie Towarzystwo Naukowe, Łódź 1975.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Zgorzelski Andrzej, Literary Texts, Cultural Texts, w: Texts of Literature, Texts of Culture, red. Ludmiła Gruszewska-Blaim, Artur Blaim, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2005, s. 11–15.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Zgorzelski Andrzej, Od noweli do cyklu powieściowego, w: tegoż, System i funkcja. Ustalenia metodologiczne i propozycje teoretycznoliterackie, Wydawnictwo Gdańskie, Gdańsk 1999, s. 135–163.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Zgorzelski Andrzej, Płaszczyzny narracji i świata przedstawionego w The Once and Future King T.H. White’a, w: tegoż, Kreacje świata sensów. Szkice o współczesnej powieści angielskiej, Lubelskie Towarzystwo Naukowe, Łódź 1975, s. 39–51.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Zgorzelski Andrzej, Przeciw permisywizmowi metodologicznemu w badaniach literackich, w: tegoż, System i funkcja. Ustalenia metodologiczne i propozycje teoretycznoliterackie, Wydawnictwo Gdańskie, Gdańsk 1999, s. 11–33.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Zgorzelski Andrzej, SF jako pojęcie systemu historycznoliterackiego, w: tegoż, System i funkcja. Ustalenia metodologiczne i propozycje teoretycznoliterackie, Wydawnictwo Gdańskie, Gdańsk 1999, s. 89–108.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Zgorzelski Andrzej, The Syncretic Nature of John Ronald Reuel Tolkien’s The Lord of the Rings, Wydawnictwo Gdańskie, Gdańsk 1997.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Zgorzelski Andrzej, System i funkcja. Ustalenia metodologiczne i propozycje teoretyczno-literackie, Wydawnictwo Gdańskie, Gdańsk 1999.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Zgorzelski Andrzej, The Systemic Equivalent as a Genological Factor, w: tegoż, Born of the Fantastic, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2004, s. 42–61.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Zgorzelski Andrzej, Theoretical Preliminaries. On the Understanding of the Fantastic, w: tegoż, Born of the Fantastic, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2004, s. 11–27.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##