Poszukiwany „kod człowieczeństwa”? Na marginesie twórczości Lecha Majewskiego
Article Sidebar
Main Article Content
Abstrakt
Tematem tekstu jest analiza „języka epoki człowieka” w tekstach kultury (film), ujmowanego zarówno w znaczeniu dosłownym, jak i metaforycznym oraz jego reprezentacja na przykładzie m.in. Ogrodu rozkoszy ziemskich (2003) Lecha Majewskiego (ur. 1953). Przedmiotem rozważań jest wskazanie synergii człowieka z jego otoczeniem nie tylko naturalnym, ale przede wszystkim kulturowym, związanym z artystycznymi – głównie wizualnymi – wytworami „epoki antropocenu”. Pozwoli to lepiej zrozumieć postawę autora Doliny Bogów (2019) wobec transformacji XXI w. Głównym celem rozważań jest odpowiedź na pytanie o status kodu (nie chodzi jednak o szczegółową analizę jego elementów) szyfrującego najważniejsze informacje „kondycji ludzkiej”, który został utrwalony w wybranych tekstach kultury, przede wszystkim filmie polskiego reżysera. Metodologia: antropologia kultury, elementy analizy i interpretacja filmoznawcza.
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Wydawca „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” jest upoważniony do korzystania oraz do rozpowszechniana wszystkich opublikowanych w czasopiśmie materiałów na podstawie umowy licencji niewyłącznej nieograniczonej w czasie - zawartej uprzednio na czas nieoznaczony każdorazowo z autorem/ką konkretnego utworu na określonych w tamtejszej umowie polach eksploatacji.
POLITYKA OTWARTEGO DOSTĘPU
„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest dostępna bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach Creative Commons Attribution CC-BY 4.0. (uznanie autorstwa). Użytkownicy/ki mogą czytać, pobierać, wykonywać kopie, rozpowszechniać, drukować, wyszukiwać lub linkować do pełnych tekstów artykułów w tym czasopiśmie bez uprzedniej zgody wydawcy lub autora/ki pod warunkiem podania źródła dostępu i autorstwa danej publikacji. Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (http://www.soros.org/openaccess).
Bibliografia
Awdiejew Aleksy, W poszukiwaniu sensu językowego, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 2020, nr 3 (58), s. 12–28.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Bińczyk Ewa, Epoka człowieka. Retoryka i marazm antropocenu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2018.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Bogusławski Marcin, Wariacje (post)humanistyczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2020.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Bosing Walter, Hieronim Bosch. Między niebem i piekłem, przeł. Ewa Wanat, Wydawnictwo Edipresse, Taschen, Köln 2000.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Braidotti Rosi, Po człowieku, przeł. Joanna Bednarek, Agnieszka Kowalczyk, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2019.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Ćwikła Paweł, Ogród rozkoszy ziemskich, czyli problem Epifaniusza, „Opcje” 2010, nr 2, s. 52–61.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Domańska Ewa, Humanistyka nie‑antropocentryczna a studia nad rzeczami, „Kultura Współczesna” 2008, nr 3, s. 9–21.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Domańska Ewa, Olsen Bjørnar, Wszyscy jesteśmy konstruktywistami, w: Rzeczy i ludzie. Humanistyka wobec materialności, red. Jacek Kowalewski, Wojciech Piasek, Wydawnictwo UWM, Olsztyn 2008.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Fiedorczuk Julia, Cyborg w ogrodzie. Wprowadzenie do ekokrytyki, Wydawnictwo Naukowe „Katedra”, Gdańsk 2015.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Fraenger Wilhelm, Hieronim Bosch, przeł. Barbara Ostrowska, Wydawnictwo „Arkady”, Warszawa 1990.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Hemenway Priya, Divine Proportion: Phi In Art, Nature, and Science, Sterling, New York 2005.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Hopfinger Maryla, Kultura audiowizualna u progu XXI wieku, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa 1997.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Jacobs Lynn F., The Triptychs of Hieronymus Bosch, „The Sixteenth Century Journal” 2000, t. 31, nr 4, s. 1009–1041.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kaźmierczak Marek, Death in Venice: Remarks about Lech Majewski’s film titled „The garden of earthly delights’”, „Images” 2008, t. 6, nr 11–12, s. 43–55.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kubies Grzegorz, Fantazmat czy doświadczenie rzeczywistości pozahistorycznej? Studium obrazu „Wniebowzięcie zbawionych” Jheronimusa Boscha z Palazzo Ducale w Wenecji, „Roczniki Humanistyczne” 2015, t. 63, z. 4 , s. 5–37.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kurpiewski Lech, Ogród ziemskich rozkoszy (rec.), „Film” 2004, nr 3, s. 95.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Latour Bruno, Technologia jako utrwalone społeczeństwo, przeł. Łukasz Afeltowicz, „Avant” 2013, nr 1, s. 17–48.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Lebecka Magdalena, Lech Majewski, Wydawnictwo „Więź”, Warszawa 2010.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Lebecka Magdalena, Szklane usta (rec.), „Kino” 2007, nr 4, s. 72.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Majewski Lech, Metafizyka, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2002.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Majewski Lech, Oficjalne centrum świata, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 1998.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Majewski Lech, Okradanie śmierci. Rozmowa z Grażyną Aratą, „Kino” 2004, nr 3, s. 25–26.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Majewski Lech, Pejzaż intymny. Rozmowy autobiograficzne o świecie i o sztuce, Wydawnictwo „Rebis”, Poznań 2017.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Marzec Andrzej, Antropocień. Filozofia i estetyka po końcu świata, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2021.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Mizerkiewicz Tomasz, Ucieczka sprzed telewizora, „Nowe Książki” 2002, nr 10, s. 48.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Mojżyn Norbert, Rajski ogród jako topos szczęścia w chrześcijańskiej komunikacji kulturowej, „Kultura – Media – Teologia” 2018, nr 34, s. 28–61.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Muzeum antropocenu, „Kultura Współczesna” 2021, nr 1.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Nahlik Monika, Archetypy, instynkty, atawizmy i uczucia, czyli o metakomunikacji Lecha Majewskiego, w: Ciało i seksualność w polskim kinie, red. Sebastian Jagielski, Agnieszka Morstin‑Popławska, TAiWPN Universitas, Kraków 2009, s. 261‑273.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Nowakowski Jacek, W stronę raju. O literackiej i filmowej twórczości Lecha Majewskiego, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2012.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Olszewski Jan, Żegnaj, ogrodzie, „Kino” 2004, nr 3, s. 28.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Piróg Mirosław, Symbolika coniunctio w lewym skrzydle tryptyku „Ogród rozkoszy ziemskich” Hieronima Boscha, „Hermaion” 2013, nr 2 (2013), s. 100–105.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Read Herbert, Sens sztuki, przeł. Krystyna Tarnowska‑Konarek, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1982.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
de Rynck Patrick, Jak czytać malarstwo. Rozwiązywanie zagadek, rozumienie i smakowanie dzieł dawnych mistrzów, TAiWPN Universitas, Kraków 2004.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Sadowski Marek, Miłość i śmierć w Wenecji, „Rzeczpospolita” 10.03.2004, nr 59, s. A9.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Silver Larry, Hieronymus Bosch, Abbeville Press, New York 2006.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Skowronek Bogusław, Język w filmie. Ujęcie mediolingwistyczne, Wydawnictwo Naukowe UP, Kraków 2020.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Sobolewski Tadeusz, Bosch, Giordione – nasi starsi koledzy. Rozmowa z Lechem Majewskim, „Gazeta Wyborcza” 12.03.2004, nr 61, s. 15.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Sobolewski Tadeusz, Wenecja na cyfrze, „Gazeta Wyborcza” 12.03.2004, nr 61, s. 15.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Tabaszewska Justyna, Realizm ekologiczny vs. polska literatura, „Teksty Drugie” 2019, nr 2, s. 156–165.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Tabaszewska Justyna, Zagrożenia czy możliwości? Ekokrytyka – rekonesans, „Teksty Drugie” 2011, nr 3, s. 205–220.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Twardoch‑Raś Ewelina, Sztuka biometryczna w perspektywie filozofii post‑ i transhumanizmu. W stronę estetyki postafektywnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2021.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Ubertowska Aleksandra, Antropocen/strategie oporu. Geomorficzny projekt Renza Piano, „Prace Kulturoznawcze” 2018, nr 22 (1–2), s. 83–96.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Wolfe Cary, What Is Posthumanism?, University of Minnesota Press, London–Minneapolis 2010.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Wysłouch Seweryna, Literatura a sztuki wizualne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Zawojski Piotr, Stąd do świata i z powrotem. O drodze artystycznej Lecha Majewskiego, „Opcje” 2011, nr 3, s. 50–54.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Zawojski Piotr, Technokultura i jej manifestacje artystyczne. Medialny świat hybryd i hybrydyzacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2016.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Gwóźdź Andrzej, Od pigmentu do interfejsu. Kilka tropów w stronę estetyki designu, „Kultura Współczesna” 2000, nr 1–2, s. 187–188, http://kulturawspolczesna.pl/archiwum/1–22000/od‑pigmentu‑do‑interfejsu‑kilka‑tropow‑w‑strone‑estetyki‑designu [dostęp: 2022/06/06].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Jakubowska Małgorzata, Narracja transmedialna – obrazy malarskie a twórczość filmowa Lecha Majewskiego („Ogród rozkoszy ziemskich”), „Pleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu” 2016, nr 2, https://pleograf.pl/index.php/narracja‑transmedialna‑obrazy‑malarskie‑a‑tworczosc‑filmowa‑lecha‑majewskiego‑ogrod‑rozkoszy‑ziemskich/ [dostęp: 2022/06/05].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Majewski Lech, https://filmpolski.pl/fp/index.php?osoba=115648 [dostęp: 2022/06/05].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Majewski Lech w polskiej prasie: https://filmpolski.pl/rec/index.php/rec/165 [dostęp: 2022/06/05].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Meza Ed., Lech Majewski o „Dolinie Bogów”, „Variety”, https://variety.com/2019/film/festivals/camerimage-lech-majewski-valley-of-the-gods-josh-hartnett-keir-dullea‑1203407095/, opublikowano: 2019 [dostęp: 2022/06/05].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Podsiadło Magdalena, Ekokrytyczny trójgłos w kinie polskich reżyserek filmowych, „Pleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu” 2019, nr 3, http://akademiapolskiegofilmu.pl/pl/historia‑polskiego‑filmu/pleograf/polskie‑kino‑kobiet/18/ekokrytyczny‑trojglos‑w-kinie-polskich-rezyserek-filmowych/691 [dostęp: 2022/06/05].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
The Garden of Earthly Delights – o ołtarzu na stronie Muzeum Prado, https://www.museodelprado.es/en/the-collection/art-work/the-garden-of-earthly-delights-triptych/023882426‑d6a4‑e9ea‑992e‑1311eab3609 [dostęp: 2022/06/05].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Zawojski Piotr, A transmedia journey through the world of Lech Majewski’s art, „Internet via World Wide Web. CYBEREmpathy” 2012, nr 2, https://kokazone.wixsite.com/cyberempathy/kopia-issue2 [dostęp: 2022/06/06].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Zawojski Piotr, Poezja kamerą (za)pisana. Od „Wojaczka” do „Krwi Poety” (i „Szklanych ust”), http://www.zawojski.com/category/film/, opublikowano 2020 [dostęp: 2022/06/05].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Ogród rozkoszy ziemskich – film fabularny (Polska, Wielka Brytania, Włochy 2003), reż., scen. i zdjęcia: Lech Majewski.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##