Jak reagować na kryzys klimatyczny w obecnej fazie kapitalizmu? Perspektywa „akademii w działaniu” [Recenzja książki: „Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno‑ekologiczny głosem wielu nauk”, red. Kasia Jasikowska, Michał Pałasz, Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska, Kraków 2022, ss. 845]
Main Article Content
Abstrakt
Niniejszy tekst stanowi recenzję książki zatytułowanej Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno‑ekologiczny głosem wielu nauk pod redakcją Kasi Jasikowskiej i Michała Pałasza (Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska, Kraków 2022). Z jednej strony recenzja omawia interesującą strukturę publikacji, składającą się z: części pierwszej opartej na badaniach i diagnozach dotyczących kryzysu klimatyczno‑ekologicznego Jak jest? Ginie świat, jaki znamy, części drugiej bazującej na refleksjach nad przyczynami globalnego kryzysu o charakterze klimatyczno-ekologicznym Dlaczego tak jest? Ograniczenie ludzkich horyzontów oraz części trzeciej – ostatniej, stanowiącej wyjątkowo ciekawą próbę namysłu nad możliwymi alternatywami i zatytułowanej Co robić? Zmiana myślenia i działania. Z drugiej strony, tekst jest także próbą osadzenia kryzysu klimatycznego w szerszym, systemowym polu, powstałym w wyniku gry interesów pomiędzy władzą i kapitałem lub – jak to ma miejsce w ostatnich latach – będącym efektem aliansu pomiędzy władzą a kapitałem. Co ważne, pod uwagę wzięty został również zaproponowany przez redaktorów koncept „akademii w działaniu”.
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Wydawca „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” jest upoważniony do korzystania oraz do rozpowszechniana wszystkich opublikowanych w czasopiśmie materiałów na podstawie umowy licencji niewyłącznej nieograniczonej w czasie - zawartej uprzednio na czas nieoznaczony każdorazowo z autorem/ką konkretnego utworu na określonych w tamtejszej umowie polach eksploatacji.
POLITYKA OTWARTEGO DOSTĘPU
„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest dostępna bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach Creative Commons Attribution CC-BY 4.0. (uznanie autorstwa). Użytkownicy/ki mogą czytać, pobierać, wykonywać kopie, rozpowszechniać, drukować, wyszukiwać lub linkować do pełnych tekstów artykułów w tym czasopiśmie bez uprzedniej zgody wydawcy lub autora/ki pod warunkiem podania źródła dostępu i autorstwa danej publikacji. Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (http://www.soros.org/openaccess).
Bibliografia
Antropocen czy kapitałocen? Natura, historia i kryzys kapitalizmu, red. Jason W. Moore,
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
tłum. Krzysztof Hoffmann, Patryk Szaj, Weronika Szwebs, Wydawnictwo WBPiCAK, Poznań 2021.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Beck Ulrich, Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, tłum. Stanisław Cieśla,
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2002.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Chavis Benjamin, Toxic Waste And Race In The United States: A National Report of the Racial and Socio‑Economic Characteristics of Communities with Hazardous Wast Sites, Commission for Racial Justice United Church of Christ, New York 1987, https://www.nrc.gov/ d ocs/ M L1310/ M L13109A339 .p df [dostęp: 2022/11/10].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Environmental Justice, red. Branden Coolsaet, Routledge, London–New York 2020.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Flood Michael, Martins Brian, Dreher Tanja, Combining Academia and Activism: Common Obstacles and Usefoul Tools, „Australian Universities Review” 2013, t. 55, nr 1, s. 17–26.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Hoffman Krzysztof, Antropocen, kapitałocen oraz ich (i nasze) przyszłości, w: Antropocen czy kapitałocen? Natura, historia i kryzys kapitalizmu, red. Jason W. Moore, tłum. Krzysztof Hoffmann, Patryk Szaj, Weronika Szwebs, Wydawnictwo WBPiCAK, Poznań 2021, s. 215–227.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Horvat Srećko, After the Apocalypse, Polity Press, Medford 2021.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Jasikowska Kasia, Pałasz Michał, Wstęp. Kryzys klimatyczno‑ekologiczny i akademia: emocje, polityczność, wyobraźnia, w: Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno‑ekologiczny głosem wielu nauk, red. Kasia Jasikowska, Michał Pałasz, Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska, Kraków 2022, s. 8–30.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Jasikowska Kasia, Sierpowski Patryk, Styrnol Natalia, Guzik Dorota, (Nie)sprawiedliwość klimatyczna, w: Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno‑ekologiczny głosem wielu nauk, red. Kasia Jasikowska, Michał Pałasz, Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska, Kraków 2022, s. 181–232.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Joler Vladan, Nowy Ekstraktywizm. Asamblaż pojęć i alegorii, tłum. Anna Dzierzgowska, Biennale Warszawa 2022, https:// 2 022 .b iennalewarszawa .p l/ n owy e‑kstraktywizm‑przewodnik/ [dostęp: 2023/01/15].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kowalska Beata, Klimat i płeć, w: Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno‑ekologiczny głosem wielu nauk, red. Kasia Jasikowska, Michał Pałasz, Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska, Kraków 2022, s. 233–257.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Malm Andreas, Corona, Climate, Chronic Emergency: War Communism in the Twenty‑First Century, Verso Books, London–New York 2020.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Malm Andreas, How to Blog Up a Pipeline, Verso, London–New York 2021.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Mrozowski Maciej, Andrykowska Anna, Wychowanie do przyszłości, w: Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno‑ekologiczny głosem wielu nauk, red. Kasia Jasikowska, Michał Pałasz, Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska, Kraków, s. 691–724.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Posner Eric A., Weisbach David, Climate Change Justice, Princeton University Press, Princeton 2010.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Słownik klimatyczno‑ekologiczny. 400 pojęć z wielu nauk, w: Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno‑ekologiczny głosem wielu nauk, red. Kasia Jasikowska, Michał Pałasz, Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska, Kraków 2022, s. 778–843.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Sze Julie, Environmental Justice in a Moment of Danger, University of California Press, Berkley 2020.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno‑ekologiczny głosem wielu nauk, red. Kasia Jasikowska, Michał Pałasz, Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska, Kraków 2022.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##