O(d)porny mur niezrozumienia. O „Żadnym końcu” Zośki Papużanki

Main Article Content

Agnieszka Nęcka-Czapska

Abstrakt

Szkic analizuje Żaden koniec Zośki Papużanki, w którym pisarka sięga po dość rozpowszechniony koncept, opowiadając historię rodzinną rozpisaną na trzy pokolenia złączone skomplikowanymi relacjami. Próbując wymknąć się stereotypowemu ujęciu tematu śmierci, daje opowieść o pełnej sekretów przeszłości, której nie da się zrekonstruować, o dysfunkcyjności rodziny, zrealizowanych i porzuconych szansach, dojmującej pustce i nieumiejętności nawiązania międzypokoleniowego porozumienia.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Jak cytować
Nęcka-Czapska, Agnieszka. 2025. „O(d)porny Mur Niezrozumienia. O «Żadnym końcu» Zośki Papużanki”. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica 13 (grudzień):103-19. https://doi.org/10.24917/23534583.13.6.
Dział
Studia i szkice
Biogram autora

Agnieszka Nęcka-Czapska - Uniwersytet Śląski w Katowicach

dr hab., literaturoznawczyni, krytyczka literacka, profesorka Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, redaktorka działu krytyki literackiej w „Postscriptum Polonistycznym”. Jest autorką sześciu monografii. Zredagowała i współredagowała kilkanaście monografii wieloautorskich. Jej zainteresowania badawcze koncentrują się przede wszystkim na polskiej literaturze publikowanej po 1989 r. Wśród tematów, po których porusza się najczęściej, można wymienić: intymność, dyskursy erotyczne, emigrację.

Bibliografia

Andrukowicz Wiesław, Analiza ramowa rzeczywistości według Ervinga Goffmana, „Filozoficzne Problemy Edukacji” 2018, nr 1, s. 83–106, https://doi.org/10.4467/25450948FPE.18.007.8587 [dostęp: 2024/10/15].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Brach-Czaina Jolanta, Wnikanie, w: tejże, Szczeliny istnienia, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1992, s. 172–216.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Czapliński Przemysław, Poetyka afektywna i powieść o rodzinie, w: Kultura afektu – afektyw kulturze. Humanistyka po zwrocie afektywnym, red. Ryszard Nycz, Anna Łebkowska, Agnieszka Dauksza, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN, Warszawa 2015, s. 372–401, https://doi.org/10.4000/books.iblpan.8253 [dostęp: 2025/10/28].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Czapliński Przemysław, Sny rodzinne. O powieści Wojciecha Kuczoka i prozie efektu rodzinnego, „Kresy” 2009, nr 1–2, s. 137–141.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Czerska Tatiana, Między autobiografią a opowieścią rodzinną. Kobiece narracje osobiste w Polsce po 1944 roku w perspektywie historyczno-kulturowej, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2011.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Czyżak Agnieszka, Intensywność utekstowiona – strategie autoterapeutyczne po śmierci matki, „Polonistyka. Innowacje” 2023, nr 18, s. 37–49, https://doi.org/10.14746/pi.2023.18.4 [dostęp: 2024/10/15].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Fredro-Smoleńska Maria, „Żaden koniec” Zośki Papużanki. Potrzeba wiary w sens, https://www.vogue.pl/a/recenzja-powiesci-zaden-koniec-zoski-papuzanki [dostęp: 2023/11/19].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Galant Arleta, Zakochane bez pamięci. Szkic do lektury współczesnych kobiecych „narracji rodzinnych”, „FA-art” 2010, nr 1–2, s. 49–62.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Grzemska Aleksandra, Matki i córki. Relacje rodzinne i artystyczne w autobiografiach kobiet po 1989 roku, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2020.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Juchniewicz Andrzej, Książka o śmierci, „Nowe Książki” 2023, nr 10, s. 12–13.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Julkowska Violetta, Historie rodzinne. Narracje – narratorzy – interpretacje, Oficyna Wydawnicza Epigram, Bydgoszcz 2018.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Kaczmarek Agnieszka, Krzątanina wokół śmierci. O rzeczach Marcina Wichy, w: Śmierć. Figury obecności – figury zapomnienia, red. nauk. Agnieszka Kaczmarek, Magdalena Kamińska, Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych, Poznań 2019, s. 131–145.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Kostuch Agnieszka, Łzy w cyrku, „Twórczość” 2023, nr 11, s. 116–118.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Kulig Agnieszka, „Ćwiczenia w umieraniu”. Samotność jako praktyka kulturowa, w: Śmierć. Figury obecności – figury zapomnienia, red. nauk. Agnieszka Kaczmarek, Magdalena Kamińska, Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych, Poznań 2019, s. 157–164.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Maślanka Anna, Duszny mikroświat. Obraz relacji rodzinnych w powieściach Petry Soukupovej i Zośki Papużanki, „Konteksty Kultury” 2022, t. 19, z. 4, s. 523–539, https://doi.org/10.4467/23531991KK.22.040.17507 [dostęp: 2025/10/28].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Nogaś Michał, Czy śmierć kogoś bliskiego może być wyzwalająca?, https://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/7,157211,29933686,czy-smierc-kogos-bliskiego-moze-byc-wyzwalajaca.html?disableRedirects=true [dostęp: 13.09.2025]
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Ostaszewski Robert, Rodzinne galery, „Polityka” 2012, nr 45 z dnia 7.11.2012, s. 84,
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kultura/ksiazki/1532015,1,recenzja-ksiazki-zoska-papuzanka-szopka.read [dostęp: 2025/07/20].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Papużanka Zośka, Żaden koniec, Wydawnictwo Marginesy, Warszawa 2023.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Pawlicka Urszula, Zośka Papużanka, „Szopka”, „Dwutygodnik” 2013, nr 1, https://www.dwutygodnik.com/artykul/4236-zoska-papuzanka-szopka.html [dostęp: 2025/07/15].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Pekaniec Anna, Autobiografia w rodzinie, rodzina w autobiografii. Szkic historyczny, „Państwo i Społeczeństwo” 2013, t. 13, nr 3, s. 129–151.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Pekaniec Anna, Rodzina w polskiej powieści po 1989 (rekonesans), „Nowa Dekada Krakowska” 2014, nr 1–2, s. 8–15.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Wawrzyniak Joanna K., Relacje międzygeneracyjne na przykładzie kontaktów dziadków z wnukami, „Pedagogika Rodziny / Family Pedagogy” 2012, nr 2, s. 147–154.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Wróbel Olga, Układanka Papużanki, „Książki. Magazyn do Czytania” 2023, nr 3, s. 18.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Zośka Papużanka: życie ma nici i supełki, prawą i lewą stronę (wywiad), z Zośką Papużanką rozm. Dorota Kieras, https://www.portalsamorzadowy.pl/polityka-i-spoleczenstwo/zoska-papuzanka-zycie-ma-nici-i-supelki-prawa-i-lewa-strone-wywiad,
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

html [dostęp: 2025/09/12].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##