Rola drzew w poezji Urszuli Zajączkowskiej odczytywana przez pryzmat ekopoetyki

Article Sidebar

pdf
Opublikowane: gru 23, 2020
DOI: https://doi.org/10.24917/23534583.8.18
Słowa kluczowe:
Urszula Zajączkowska, ecopoetics, ecocriticism, dendrology, boatanics Urszula Zajączkowska, ekopoetyka, ekokrytyka, dendrologia, botanika

Main Article Content

Katarzyna Koza
Uniwersytet Wrocławski
https://orcid.org/0000-0003-3595-7454

Abstrakt

Artykuł poświęcony został ekopoetyckiej lekturze wierszy Urszuli Zajączkowskiej ze szczególnym uwzględnieniem drzew pojawiających się w wierszach z tomików Atomy (2014) i minimum (2017). Pod uwagę wzięto przede wszystkim stosunek podmiotu mówiącego do drzew (także szerzej - flory), ich funkcję oraz znaczenie, jakie niosą w poszczególnych tekstach. Wyodrębniono dwa typy podmiotu, którymi są podmiot wrażliwiec i podmiot scjentysta. Okazało się, że są one stale ze sobą skorelowane, a przez to wspólnie wyrażają szczególne miejsce drzew w tej poezji. Analiza tekstów wykazała, że u Zajączkowskiej lasy odgrywają niebagatelną rolę - umożliwiają ucieczkę od świata, jednocześnie będąc świadkiem historii ludzkości i pojedynczego człowieka. Z tomików wyniknęła także istotna nieantropocentryczna konstatacja, że drzewa podobne są do gatunku homo sapiens. Odczuwają one ból, mają krwiobieg, a z ich ciał można odczytywać wiele informacji  dotyczących życia.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Jak cytować
Koza, Katarzyna. 2020. „Rola Drzew W Poezji Urszuli Zajączkowskiej Odczytywana Przez Pryzmat Ekopoetyki”. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica 8 (grudzień):286-99. https://doi.org/10.24917/23534583.8.18.
Numer
Tom 8 (2020): Dendrografie i dendrologie literackie
Dział
Juwenilia naukowe

Wydawca „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” jest upoważniony do korzystania oraz do rozpowszechniana wszystkich opublikowanych w czasopiśmie materiałów na podstawie umowy licencji niewyłącznej nieograniczonej w czasie - zawartej uprzednio na czas nieoznaczony każdorazowo z autorem/ką konkretnego utworu na określonych w tamtejszej umowie polach eksploatacji.  

POLITYKA OTWARTEGO DOSTĘPU
„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest dostępna bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach Creative Commons Attribution CC-BY 4.0. (uznanie autorstwa). Użytkownicy/ki mogą czytać, pobierać, wykonywać kopie, rozpowszechniać, drukować, wyszukiwać lub linkować do pełnych tekstów artykułów w tym czasopiśmie bez uprzedniej zgody wydawcy lub autora/ki pod warunkiem podania źródła dostępu i autorstwa danej publikacji. Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (http://www.soros.org/openaccess).

Biogram autora

Katarzyna Koza - Uniwersytet Wrocławski

Katarzyna Koza – studentka drugiego stopnia filologii polskiej (spec. krytyka literacka) na Uniwersytecie Wrocławskim. Ukończyła specjalność edytorską i nadal pozostaje zainteresowana typografią. Uwagę badawczą skupia na wątkach ekokrytycznych i ekopoetyckich widocznych w polskiej poezji XX i XXI wieku. Tekst o elementach ekokrytyki w poezji Wisławy Szymborskiej opublikowała w monografii naukowej Zazwierzęcenie. O zwierzętach w literaturze i kulturze pod redakcją Michała Prankego. Była to część obronionej pracy licencjackiej. Współzałożycielka i przewodnicząca działającego na Wydziale Filologicznym UWr Koła Naukowego Młodych Krytyków.

Bibliografia

1. Barcz Anna, Realizm ekologiczny. Od ekokrytyki do zookrytyki w literaturze polskiej, Wydawnictwo Naukowe Śląsk, Katowice 2016.
2. Czapliński Przemysław, Bednarek Joanna, Gostyński Dawid, Literatura i jej natury: przewodnik ekokrytyczny dla nauczycieli i uczniów szkół średnich, Wydawnictwo Rys, Poznań 2017.
3. Domańska Ewa, Humanistyka ekologiczna, „Teksty Drugie” 2012, nr 1-2(139-140),s. 13-32.
4. Ekokrytyka, red. Krzysztof Wojciechowski, Wydawnictwo WBPiCAK, Poznań 2018.
5. Ekomodernizmy, red. Agnieszka Trześniewska, Dariusz Piechota, seria Zielona Historia Literatury, t. 2, Norbertinum, Lublin 2016.
6. Fiedorczuk Julia, Cyborg w ogrodzie. Wprowadzenie do ekokrytyki, Wydawnictwo Naukowe Katedra, Gdańsk 2015.
7. Fiedorczuk Julia, Beltrán Gerardo, Ekopoetyka / Ecopoética / Ecopoetics. Ekologiczna obrona poezji, Biblioteka Iberyjska, Warszawa 2015.
8. Grądziel-Wójcik Joanna, „Instrukcje obsługi kobiety i świata”. O (eko)poezji Julii Fiedorczuk, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” 2018, nr 33(53), s. 237-253.
9. Kronenberg Anna, Geopoetyka. Związki literatury i środowiska, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2014.
10. Lekowska Daria, Przyroda niemożliwa? Ślady ekopoetyckie w Leśmianowskiej zieloności, „Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze” 2018, nr 7, s. 101-113.
11. Lekowska Daria, Sprawy ziemi. (Eko)poetyka Małgorzaty Lebdy, „Poznańskie Studia Polonistyczne.Seria Literacka” 2018, nr 33(53), s. 187-201.
12. Stusek Marta, Milczące wiersze. Obraz i podmiot na tle ekopoetyki, „Studia Europaea Gnesnensia” 2018, nr 18, s. 115-127.
13. Tabaszewska Justyna, Jedna przyroda czy przyrody alternatywne? O pojmowaniu i obrazach przyrody w polskiej poezji, TAiWPN Universitas, Kraków 2010.
14. Tabaszewska Justyna, Zagrożenia czy możliwości? Ekokrytyka - rekonesans, „Teksty Drugie” 2011, nr 3(129), s. 205-220.
15. Węgrzyniak Anna, Ćwiczenie ekologicznej wyobraźni. O poezji Julii Fiedorczuk, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” 2018, nr 33(53), s. 219-235.
16. Wohlleben Peter, Sekretne życie drzew, przeł. Ewa Kochanowska, Wydawnictwo Otwarte, Kraków 2016.
17. Woźniak Jarosław, Widma ekokrytyki, „Przestrzenie Teorii” 2017, nr 28, s. 169-191.
18. Wykładowcy i wykładowczynie Szkoły Ekopoetyki, Instytut Reportażu, http://instytutr.pl/pl/ekopoetyka_wykladowczynie/ (dostęp: 3.05.2020).
19. Zajączkowska Urszula, Atomy, Zeszyty Poetyckie, Gniezno 2014.
20. Zajączkowska Urszula, Autoreferat, Wydział Leśny. Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Warszawa 2017.
21. Zajączkowska Urszula, minimum, Wydawnictwo Warstwy, Wrocław 2017.