Blaski i nędze empirycznego literaturoznawstwa (i jego odczytań). Uwagi na marginesie lektury rozważań Andrzeja Wasilewskiego Teoria literatury Stanisława Lema [Recenzja książki: Andrzej Wasilewski, Teoria literatury Stanisława Lema, Wydawnictwo Forma, Szczecin 2017, ss. 332]
Article Sidebar
Main Article Content
Abstrakt
W recenzji omówiona została rozprawa Andrzeja Wasilewskiego Teoria literatury Stanisława Lema. Jest to praca wyróżniająca się na tle pozostałych, przywołanych uprzednio opracowań z kilku względów. Autor, zgodnie z tytułem, koncentruje się na wybranym aspekcie intelektualnej działalności Lema, tj. teorii literatury. To z pewnością zagadnienie w refleksji nad myślowym dorobkiem Lema nowe, któremu nie poświęcano dotychczas większej uwagi. Jednakże, wbrew zapowiedziom, rozprawa sytuuje się raczej w kręgu filozofii niż teorii literatury. Niezależnie jednakże od nieporozumień oraz hermetycznego stylu wywodu omawiana monografia jest pierwszą rozprawą oferującą tak szerokie spojrzenie na zagadnienia związane z literaturą. W tym sensie rozprawa Wasilewskiego może pełnić istotną funkcję rekonesansu, ułatwiającego przyszłym badaczom rozpoznanie problematyki rozumienia literatury w eseistyce Lema.
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Wydawca „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” jest upoważniony do korzystania oraz do rozpowszechniana wszystkich opublikowanych w czasopiśmie materiałów na podstawie umowy licencji niewyłącznej nieograniczonej w czasie - zawartej uprzednio na czas nieoznaczony każdorazowo z autorem/ką konkretnego utworu na określonych w tamtejszej umowie polach eksploatacji.
POLITYKA OTWARTEGO DOSTĘPU
„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest dostępna bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach Creative Commons Attribution CC-BY 4.0. (uznanie autorstwa). Użytkownicy/ki mogą czytać, pobierać, wykonywać kopie, rozpowszechniać, drukować, wyszukiwać lub linkować do pełnych tekstów artykułów w tym czasopiśmie bez uprzedniej zgody wydawcy lub autora/ki pod warunkiem podania źródła dostępu i autorstwa danej publikacji. Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (http://www.soros.org/openaccess).
Bibliografia
Balicki Bogdan, Empiryczna Nauka o Literaturze – kierunek w badaniach literackich i szkoła naukowa, „Teksty Drugie” 2010, nr 4, s. 30–50.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Banaś Monika, Transgresja i dyfuzja – czyli o tym, dlaczego nauki społeczne i humanistyczne sięgają do terminologii nauk przyrodniczych, „Kultura – Historia – Globalizacja” 2013, nr 14, http://www.khg.uni.wroc.pl/files/1_%20KHG_14_banas_t.pdf (dostęp: 14.12.2017).
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Bereś Stanisław, Lem Stanisław, [rozmowa], Czas nie całkiem utracony, w: Stanisław Bereś, Rozmowy ze Stanisławem Lemem, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1987, s. 7–47.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Bereś Stanisław, Lem Stanisław, [rozmowa], O „Golemie” osobno, w: Stanisław Bereś, Rozmowy ze Stanisławem Lemem, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1987, s. 108–132.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Bereś Stanisław, Lem Stanisław, [rozmowa], W sieci książek, w: Stanisław Bereś, Rozmowy ze Stanisławem Lemem, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1987, s. 48–107.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Bohuszewicz Paweł, Gramatyka romansu. Polski romans barokowy w perspektywie narratologicznej, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń 2009.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Brzostek Dariusz, Gdzie kończy się literatura? „Głos Pana” i „Golem XIV” – Stanisława Lema „resztki (po) powieści”, „Literatura i Kultura Popularna” 2017, nr 23, s. 39–50.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Czapliński Przemysław, Rzecz w literaturze albo proza lat dziewięćdziesiątych wobec „mimesis”, w: Człowiek i rzecz. O problemach reifikacji w literaturze, filozofii i sztuce, red. Seweryna Wysłouch, Bogumiła Kaniewska, Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań 1999, s. 207–237.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Dukaj Jacek, Oko potwora, w: tegoż, Król Bólu, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2010, s. 229–353.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Dukaj Jacek, SF po Lemie, „Dekada Literacka” 2002, nr 1–2(183–184), s. 42–49.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Fiut Aleksander, Sarmata w wehikule czasu (Stanisław Lem jako czytelnik), w: Stanisław Lem. Pisarz, myśliciel, człowiek, red. Jerzy Jarzębski, Andrzej Sulikowski, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2006, s. 400–411.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Głos Lema, red. Michał Cetnarowski, Powergraph, Warszawa 2011.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
górowianka [właśc. Anna Sikorska?], [rec.], Andrzej Wasilewski „Teoria literatury Stanisława Lema”, http://annasikorska.blogspot.com/2018/05/andrzej-wasilewski-teoria--literatury.html, 25.05.2018 (dostęp: 3.04.2020).
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Gromadzki Stanisław, Czym jest filozofia literatury, „Przegląd Filozoficzno-Literacki” 2006, nr 1(13), s. 7–11.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Hübner Piotr, Nauka polska po II wojnie światowej – idee i instytucje, Centralny Ośrodek Metodyczny Studiów Nauk Politycznych, Warszawa 1987.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Ingarden Roman, O poznawaniu dzieła literackiego. Dodatek, w: tegoż, Studia z estetyki, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1957, t. 1, s. 227–251.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kaczor Katarzyna, Z „getta” do mainstreamu. Polskie pole literackie fantasy (1982–2012), TAiWPN Universitas, Kraków 2017.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kiszczak Dariusz, Problematyka cywilizacji i kultury w „fantastyce wszechmożliwości” Stanisława Lema, http://www.lscdn.pl/download/1/988/Fantastyka_wszechmo-zliwosci_Stanisalwa_Lema.pdf (dostęp: 23.03.2020).
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kotarbiński Tadeusz, Humanistyka bez hipostaz, w: Jan Woleński, Kotarbiński, Wiedza Powszechna, Warszawa 1990, s. 159–170.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Koziołek Ryszard, Biologia literatury, „Świat i Słowo. Filologia, Nauki Społeczne, Filozofia, Teologia” 2010, nr 1(14), s. 63–74.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kruszewski Piotr, Cyberprzestrzeń i atomizacja. Teoretycznoliterackie glosy na tle nowoczesnej science fiction, w: Na boku, red. Józef Olejniczak, Anna Szawerna-Dyrszka, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2016, t. 4: Pisarze teoretykami literatury?..., s. 155–178.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kryńska Magdalena, „Outsider” literatury, „Latarnia Morska. Pomorski Magazyn Literacko-Artystyczny”, https://latarnia-morska.eu/pl/z-dnia-na-dzien/2841-„teoria-litera¬tury-stanisława-lema”-andrzeja-wasilewskiego-2, 21.06.2018 (dostęp: 3.04.2020).
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kwosek Jacek, Literatura jako narzędzie filozofii na wybranych przykładach twórczości Stanisława Lema, w: Filozoficzne aspekty literatury. Studia i szkice, red. Agata Skała, Wydawnictwo Naukowe TYGIEL, Lublin 2019, s. 50–59.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Lem Stanisław, GOLEM XIV, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1981.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Lem Stanisław, Pathologie der Kultur, „SPIEL. Siegener Periodikum für Internationalen Empirische Literaturwissenschaft” 1985, nr 2, s. 215–255.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Leś Mariusz Maciej, Fantastycznonaukowe podróże w czasie. Między logiką a emocjami, Temida2, Białystok 2018
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Lichański Jakub Zdzisław, Retoryka. Od renesansu do współczesności – tradycja i innowacja, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2000.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Lisak-Gębala Dobrawa, Wizualne odskocznie. Wokół współczesnej polskiej eseistyki o malarstwie i fotografii, TAiWPN Universitas, Kraków 2016.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Łozowska-Patynowska Anna, W kręgu myśli posthumanistycznej, „Latarnia Morska. Pomorski Magazyn Literacko-Artystyczny”, https://www.latarnia-morska.eu/pl/z--dnia-na-dzien/2753-„teoria-literatury-stanisława-lema”-andrzeja-wasilewskiego, 2.02.2018 (dostęp: 3.04.2020).
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Ługowska Jolanta, Punkt widzenia w strukturze komunikatu literackiego (przeznaczonego dla młodego odbiorcy), w: Punkt widzenia w tekście i w dyskursie, red. Jerzy Bartmiński, Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska, Ryszard Nycz, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2004, s. 9–25.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Majewski Paweł, Między zwierzęciem a maszyną. Utopia technologiczna Stanisława Lema, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2007.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Nawarecki Aleksander, Czy Ireneusz Opacki był darwinistą? O zamieraniu i odradzaniu się teorii ewolucji w polskiej genologii literackiej, w: Zamieranie gatunku, red. Monika Ładoń, Grzegorz Olszański, Stowarzyszenie Inicjatyw Wydawniczych, Katowice 2015, s. 39–50.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Nie tylko Lem. Fantastyka współczesna, red. Maciej Wróblewski, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń 2017.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
notka, w: Andrzej Wasilewski, Teoria literatury Stanisława Lema, Wydawnictwo Forma, Szczecin 2017, II strona okładki.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Okołowski Paweł, Materia i wartości. Neolukrecjanizm Stanisława Lema, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2010.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Olsen Bjørnar, W obronie rzeczy. Archeologia i ontologia przedmiotów, przeł. Bożena Shallcross, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa 2013.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Pelc Janusz, Fikcja i fantastyka literacka, szkic projektu używania pojęć, [posiedzenie z 26 stycznia 1948], „Towarzystwo Naukowe Warszawskie. Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału I Językoznawstwa i Historii Literatury”, Warszawa 1949, s. 1–16.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Pieniążek Przemysław, Oryginalny outsider, „Twórczość” 2019, nr 2, s. 121–123.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Płaza Maciej, O poznaniu w twórczości Stanisława Lema, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2006.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Rozental Michał, Judin Paweł, Krótki słownik filozoficzny, [brak nazwiska tłumacza], Książka i Wiedza, Warszawa 1954.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Saganiak Magdalena, Opis filozoficzny modelu dzieła literackiego, „Sztuka i Filozofia” 1990, nr 3, s. 187–203.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Schmidt Siegfried J., Grundriß der Empirischen Literaturwissenschaft. Teilband 1. Der gesellschaftliche Handlungsbereich Literatur, Vieweg, Braunschweig – Wiesbaden 1980.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Schmidt Siegfried J., Grundriß der Empirischen Literaturwissenschaft. Teilband 2. Zur Rekonstruktion literaturwissenschaftlicher Fragestellungen in einer Empirischen Theorie der Literatur, Vieweg, Braunschweig – Wiesbaden 1982.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Schmidt Siegfried J., O pisaniu historii literatury. Kilka uwag ze stanowiska konstruktywi-stycznego, przeł. Maria Bożenna Fedewicz, „Pamiętnik Literacki” 1988, z. 3, s. 223–247.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Sławiński Janusz, O dzisiejszych normach czytania (znawców), „Teksty” 1974, nr 3(15), s. 9–32.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Sontag Susan, Przeciw interpretacji, w: tejże, Przeciw interpretacji i inne eseje, przeł. Dariusz Żukowski, Wydawnictwo Karakter, Kraków 2012, s. 11–26.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Szyma Tadeusz, Stanisława Lema empiryczna teoria literatury, „Miesięcznik Literacki” 1969, nr 10, s. 132–136.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Utracka Dorota, Homo in rebus. Dom rzeczy jako reistyczna figura nostalgii w prozie Zygmunta Haupta, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Seria: Filologia Polska. Historia i Teoria Literatury” 2006, z. 10, s. 149–170.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Wasilewski Andrzej, (Nie)obecność Lema w literaturoznawstwie, „Quart” 2015, nr 3–4 (37–38), [numer specjalny: Lem], s. 67–81.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Wasilewski Andrzej, O zwrocie kulturowym w teorii literatury Stanisława Lema, w: Kultura w nauce o literaturze. Wiedza o literaturze z punktu widzenia obserwatora IV, red. Bogdan Balicki, Bartosz Ryż, Emil Szczerbuk, Oficyna Wydawnicza Atut, Wrocław 2010, s. 279–288.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Wasilewski Andrzej, Przypadek w nauce o literaturze – teoretycznoliterackie poglądy Stanisława Lema, w: Język, umysł i technologia. Eseje zainspirowane prozą Stanisława Lema, red. Paweł. Grabarczyk, Tomasz Sieczkowski, Księży Młyn Dom Wydawniczy, Łódź 2009, s. 92–113.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Żołud Magdalena, Wartość poznawcza sztuki filmowej. Implikacje Stanisława Lema filozofii literatury, „Studia Philosophica Wratislaviensia” 2018, t. 13, z. 3, s. 7–23.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##