Polskie fantastykoznawstwo (początki)
Article Sidebar
Main Article Content
Abstrakt
Artykuł stanowi przybliżenie początków polskiego fantastykoznawstwa, a jednocześnie pełni funkcję wprowadzenia do tomu studiów poświęconych polskiej teorii fantastyki. Scharakteryzowano w nim proces wyłaniania się polskiej teorii fantastyki w polu dyskursu krytycznego i literaturoznawczego, odwołując się do teorii emergencji i biorąc pod uwagę rozmaite wpływające na to czynniki (tzw. atraktory). Szczególną uwagę poświęcono roli Artura Hutnikiewicza jako inicjatora tego procesu.
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Wydawca „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” jest upoważniony do korzystania oraz do rozpowszechniana wszystkich opublikowanych w czasopiśmie materiałów na podstawie umowy licencji niewyłącznej nieograniczonej w czasie - zawartej uprzednio na czas nieoznaczony każdorazowo z autorem/ką konkretnego utworu na określonych w tamtejszej umowie polach eksploatacji.
POLITYKA OTWARTEGO DOSTĘPU
„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest dostępna bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach Creative Commons Attribution CC-BY 4.0. (uznanie autorstwa). Użytkownicy/ki mogą czytać, pobierać, wykonywać kopie, rozpowszechniać, drukować, wyszukiwać lub linkować do pełnych tekstów artykułów w tym czasopiśmie bez uprzedniej zgody wydawcy lub autora/ki pod warunkiem podania źródła dostępu i autorstwa danej publikacji. Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (http://www.soros.org/openaccess).
Bibliografia
Aldiss Brian W., O pochodzeniu gatunków: Mary Shelley, przeł. Jolanta Kozak, w: Spór o S.F. Antologia szkiców i esejów o science fiction, red. Ryszard Handke, Lech Jęczmyk, Barbara Okólska, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1989, s. 19–40.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Baczyński Stanisław, Losy romansu, Rój, Warszawa 1927.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Breiter Emil, Ostatnie powieści Meyrinka, „Pro Arte” 1918, z. 3, s. 5–8; z. 4, s. 8–10.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Brzostek Dariusz, Literatura i nierozum. Antropologia fantastyki grozy, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń 2009.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Brzostek Dariusz, Wola nie-wiedzy. Horror postmodernistyczny czy groza ponowoczesności?, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń 2020.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Caillois Roger, Definicja fantastyki, przeł. Jerzy Lisowski, „Twórczość” 1958, nr 10, s. 91–97.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Caillois Roger, Od baśni do science fiction, przeł. Jerzy Lisowski, w: Odpowiedzialność i styl. Eseje, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1967, s. 29–65.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
„Creatio Fantastica. Zagadnienia i Problemy Fantastyki” 2017, nr 1(56): Fantastyka młodzieżowa.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
„Creatio Fantastica. Zagadnienia i Problemy Fantastyki” 2018, nr 1(58): Fantastyka miejska.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Czachowski Karol, Obraz współczesnej literatury polskiej, 1884–1934, t. 3: Ekspresjonizm i neorealizm, Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych, Warszawa – Lwów 1936.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Exploring the Benefits of the Alternate History Genre, red. Zdzisław Wąsik, Marek Oziewicz, Justyna Deszcz-Tryhubczak, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Filologicznej we Wrocławiu, Wrocław 2011.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Fik Ignacy, Fantastyka we współczesnej literaturze polskiej, „Nasz Wyraz” 1937, nr 8, s. 2–3.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Fik Ignacy, Literatura choromaniaków, „Tygodnik Artystów” 1935, nr 15, s. 1–2.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Gemra Anna, Słowo wstępne, w: Literatura i kultura popularna. Metody: propozycje i dyskusje, red. Jakub Z. Lichański, Wojciech Kajtoch, Bogdan Trocha, Pracownia Literatury i Kultury Popularnej oraz Nowych Mediów, Wrocław 2015, s. 7–10.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Gorliński-Kucik Piotr, TechGnoza, uchronia, science fiction. Proza Jacka Dukaja, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2017.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Grabiński Stefan, Książę fantastów (E.A. Poe). Studium literackie, „Lwowskie Wiadomości Muzyczne i Literackie” 1931, nr 3, s. 1; nr 4, s. 1–2; nr 5, s. 2–3.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Grabiński Stefan, O twórczości fantastycznej. Jej geneza i źródła (wstęp do szkicu), „Lwowskie Wiadomości Muzyczne i Literackie” 1928, nr 10, s. 1–2.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Grabiński Stefan, Zagadnienie oryginalności w twórczości literackiej, „Pamiętnik Literacki” 1925–1926, z. 22–23, s. 1–7.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Greń Zygmunt, Fraszka diabeł, „Nowa Kultura” 1950, nr 19, s. 5–6.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Handke Ryszard, Polska proza fantastycznonaukowa. Problemy poetyki, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1969.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Has-Tokarz Anita, Horror w literaturze współczesnej i filmie, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2010.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Hutnikiewicz Artur, Fantastyka, „Dziś i Jutro” 1949, nr 43, s. 6.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Hutnikiewicz Artur, Jeszcze raz w sprawie fantastyki, „Tygodnik Powszechny” 1950, nr 38, s. 4.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Hutnikiewicz Artur, Moje pierwsze dziesięciolecie w Toruniu, w: Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Wspomnienia pracowników, red. Andrzej Tomczak, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń 1995, s. 93–116.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Hutnikiewicz Artur, Rehabilitacja Grabińskiego, oprac. Bogdan Burdziej, „Litteraria Copernicana” 2011, nr 1(11), s. 282–291.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Hutnikiewicz Artur, Stefan Grabiński i jego dziwna opowieść, w: Stefan Grabiński, Nowele, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1980, s. 5–22.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Hutnikiewicz Artur, Twórczość literacka Stefana Grabińskiego (1887–1936), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Toruń – Łódź 1959.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Hutnikiewicz Artur, Wspomnienie o Stefanie Grabińskim, „Semper Fidelis” 1996, nr 6, s. 24–25.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Irzykowski Karol, Cudowność jako materiał poetycki, „Tygodnik Ilustrowany” 1921, nr 41, s. 646.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Irzykowski Karol, Fantastyka. Z powodu książki Stefana Grabińskiego Na wzgórzu róż. Nowele, „Maski” 1918, z. 32, s. 636–638; z. 33, s. 658–660.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Jakubik Zbigniew, Na marginesie pewnej recenzji, „Tygodnik Powszechny” 1950, nr 36, s. 5.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kaczor Katarzyna, Skąd w polskiej fantasy tyle smutku?, w: Fantastyczność i cudowność. Wokół źródeł fantasy, red. Tomasz Ratajczak, Bogdan Trocha, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2009, s. 219–226.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kaczor Katarzyna, Z „getta” do mainstreamu. Polskie pole literackie fantasy (1982–2012), TAiWPN Universitas, Kraków 2017.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kwiatkowski Jerzy, Dwudziestolecie międzywojenne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Lem Stanisław, Fantastyka i futurologia, t. 1–2, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1970.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Lemann Natalia, Historie alternatywne i steampunk w literaturze, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2019.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Leś Mariusz M. „A ja jestem jedynym dowodem”. O poezji fantastycznonaukowej, „Białostockie Studia Literaturoznawcze” 2013, nr 4, s. 187–203.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Leś Mariusz M., Fantastyka socjologiczna. Poetyka i myślenie utopijne, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2008.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Lipski Jan Józef, [rec. Artur Hutnikiewicz, Twórczość literacka Stefana Grabińskiego (1887–1936)], „Pamiętnik Literacki” 1961, nr 3, s. 276–282.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
„Litteraria Copernicana” 2016, nr 4: Profesor. Pamięci Artura Hutnikiewicza.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Maj Krzysztof M., Allofobia, w: Autoportret z olimpiadą w tle, red. Mateusz Skucha, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2020, s. 256–264.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Maj Krzysztof M., Allotopie. Topografia światów fikcjonalnych, TAiWPN Universitas, Kraków 2015.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Majkowski Tomasz Z., W cieniu Białego Drzewa. Powieść fantasy w XX wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2013.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Markiewicz Henryk, Literatura po roku 1864, „Rocznik Literacki” 1958–1960, s. 258–265.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Metodologia badań literatury i kultury popularnej: propozycje. Retoryka i cultural criticism, red. Jakub Z. Lichański, Adam Mazurkiewicz, Pracownia Literatury i Kultury Popularnej oraz Nowych Mediów, Wrocław 2016.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Ostrowski Witold, The Fantastic and the Realistic in Literature, „Zagadnienia Rodzajów Literackich” 1966, z. 1, s. 54–74.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Podraza-Kwiatkowska Maria, Młodopolskie konstrukcje sobowtórowe, w: tejże, Somnambulicy, dekadenci, herosi. Studia i eseje o literaturze Młodej Polski, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1985, s. 79–116.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
[Przybyszewski Stanisław], Od wydawnictwa [Prospekt wydawniczy Literackiego Instytutu Wydawniczego „Lektor” we Lwowie], oprac. Dariusz Dziurzyński, w: Młodopolski pakowaniec literacki: wypieczony specjalnie dla Andrzeja Z. Makowieckiego, red. Ewa Paczoska, Łukasz Książyk, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2009, s. 60–66.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Roszczynialska Magdalena, Knap Jakub, Mapowanie teorii. Geobiografia teorii literatury fantastycznej w Polsce – propozycja badawcza i dwa studia przypadku, „Literatura i Kultura Popularna” 2021, t. 27, s. 303–333.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Schayer Stanisław, Niesamowita literatura (Hanns Heinz Ewers), „Pro Arte” 1918, z. 12, s. 5–8.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Skołuda Celestyn, O fantastyce w literaturze, „Ruch Literacki” 1960, nr 3, s. 188–197.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Smuszkiewicz Antoni, Fantastyka, hasło w: Słownik literatury polskiej XX wieku, red. Alina Brodzka i in., Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1992, s. 280–287.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Smuszkiewicz Antoni, Stereotyp fabularny fantastyki naukowej, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1980.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Szargot Maciej, Opowieści niesamowite Józefa Bogdana Dziekońskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2004.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Terlecki Tymon, Stefan Grabiński. Pierwszy fantastyk polski, „Droga” 1932, nr 9, s. 820–828.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Trębicki Grzegorz, Fantasy. Ewolucja gatunku, TAiWPN Universitas, Kraków 2007.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Wasilewski Andrzej, Teoria literatury Stanisława Lema, Wydawnictwo Forma, Szczecin 2017.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Wydmuch Marek, Gra ze strachem. Fantastyka grozy, Czytelnik, Warszawa 1975.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Zgorzelski Andrzej, Fantastyka. Utopia. Science fiction, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1980.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##