Tematyka II wojny światowej w książkach obrazkowych dla dzieci na wybranych przykładach
Main Article Content
Abstrakt
Artykuł podejmuje analizę strategii narracyjnych i wizualnych w pięciu książkach obrazkowych o Zagładzie wydanych w USA (1975–2004). Zastosowano metodę analizy ikonotekstowej, uwzględniając kryteria etycznej reprezentacji Lydii Kokkoli i Elizabeth Baer oraz koncepcję postpamięci. Badanie pokazuje zróżnicowane praktyki – od realistycznych narracji autobiograficznych po manipulacje i nadużycia – które ujawniają zarówno edukacyjny potencjał tych tekstów, jak i potrzebę ich krytycznej mediacji przez dorosłych.
Downloads
Article Details

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Wydawca „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” jest upoważniony do korzystania oraz do rozpowszechniana wszystkich opublikowanych w czasopiśmie materiałów na podstawie umowy licencji niewyłącznej nieograniczonej w czasie - zawartej uprzednio na czas nieoznaczony każdorazowo z autorem/ką konkretnego utworu na określonych w tamtejszej umowie polach eksploatacji.
POLITYKA OTWARTEGO DOSTĘPU
„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest dostępna bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach Creative Commons Attribution CC-BY 4.0. (uznanie autorstwa). Użytkownicy/ki mogą czytać, pobierać, wykonywać kopie, rozpowszechniać, drukować, wyszukiwać lub linkować do pełnych tekstów artykułów w tym czasopiśmie bez uprzedniej zgody wydawcy lub autora/ki pod warunkiem podania źródła dostępu i autorstwa danej publikacji. Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (http://www.soros.org/openaccess).
Bibliografia
Abramovitch IIana, Teaching Anne Frank in the United States, w: Anne Frank Unbound. Media. Imagination, Memory, red. Barbara Kirshenblatt-Gimblett, Jeffrey Chandler, Indiana University Press, Bloomington–Indianapolis 2012, s. 160–178.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Bader Barbara, American Picturebooks from “Noah’s Arc” to “The Beast Within”, Macmillan, New York 1976.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Baer R. Elizabeth, New Algorithm in Evil: Children’s Literature in a Post-Holocaust World, “The Lion and the Unicorn” 2000, Vol. 24, nr 3, p. 378–401, https://doi.org/10.1353/uni.2000.0026 [dostęp: 2025/08/17].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Bednarek Magdalena, Dzieciństwo w cieniu wojny. Przedstawienie pojęcia wojny we współczesnych narracyjnych książkach obrazkowych dla dzieci, „Porównania” 2023, nr 23, s. 259–276.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Blady-Szwajger Adina, I więcej nic nie pamiętam, Wydawnictwo Aneks, Warszawa 1989.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Bosmajian Hamida, Sparing the Child: Grief and the Unspeakable in Youth Literature about Nazism and the Holocaust, Routledge, New York 2002.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Cackowska Małgorzata, Ideologie dzieciństwa a/i tabu w książkach obrazkowych dla dzieci, w: Tabu w literaturze i sztuce dla dzieci, red. Bogusława Sochańska, Justyna Chechowska, Wydawnictwo Media Rodzina, Poznań 2012, s. 55–75.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Cackowska Małgorzata, Współczesna książka obrazkowa – pojęcie, typologia, badania, teorie, konteksty, dyskursy, w: Książka obrazkowa. Wprowadzenie, red. Małgorzata Cackowska, Hanna Dymel-Trzebiatowska, Jerzy Szyłak, Fundacja Instytut Kultury Popularnej, Poznań 2017, s. 11–48.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Challenging and Controversial Picturebooks. Creative and Critical Responses to Visual Texts, red. Janet Evans, Routledge, London 2015.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Deedy A. Carmen, The Yellow Star: The Legend of King Christian X of Denmark, il. Henri Sørensen, Houghton Mifflin, Boston 2000.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Fallace D. Thomas, The Origins of Holocaust Education in American Public Schools, “Holocaust and Genocide Studies” 2006, Vol. 20, Issue 1, s. 80–102, https://doi.org/10.1093/hgs/dcj004 [dostęp: 2025/08/17].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Fornalczyk-Lipska Anna, Linguistic and Visual Representations of War in Picture Books, „Kwartalnik Neofilologiczny” 2018, t. 65, nr 1, s. 60–73.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Hallberg Kristin, Literaturoznawstwo a badania nad książką obrazkową, przeł. Hanna Dymel-Trzebiatowska, w: Książka obrazkowa. Wprowadzenie, red. Małgorzata Cackowska, Hanna Dymel-Trzebiatowska, Jerzy Szyłak, Fundacja Instytut Kultury Popularnej, Poznań 2017, s. 49–56.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Hesse Karen, The Cats in Krasinski Square, il. Wendy Watson, Scholastic Press, New York 2004.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Hirsch Marianne, Family Frames: Photography, Narrative and Postmemory, Harvard University Press, Cambridge 1997.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Howorus-Czajka Magdalena, “True Fiction” – the Memory and the postmemory of Traumatic War Events in a Picturebook, „Problemy Wczesnej Edukacji” 2016, t. 34, nr 3, s. 94–106.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kania Agnieszka, Lekcja (nie)obecności. Dziedzictwo polsko-żydowskie w edukacji polonistycznej, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kraków 2017.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kaniowska Katarzyna, Postpamięć, w: Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci, red. Magdalena Saryusz-Wolska, Robert Traba, współpraca Joanna Kalicka, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2014, s. 389–392.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Karolak Sylwia, Doświadczenie Zagłady w literaturze polskiej 1947–1991. Kanon, który nie powstał, Wydawnictwo Nauka i Innowacje, Poznań 2014.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kertzer Adrienne, Saving the Picture: Holocaust Photographs in Children’s Books, “The Lion and the Unicorn” 2000, Vol. 24, Issue 3, s. 402–431, https://doi.org/10.1353/uni.2000.0031 [dostęp: 2025/08/17].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kertzer Adrienne, My Mother’s Voice: Children, Literature, and the Holocaust, Broadview Press, Peterborough 2002.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kokkola Lydia, Representing the Holocaust in Children’s Literature, Routledge, New York 2003.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Langer L. Lawrence, The Holocaust and the Literature Imagination, Yale University Press, New Haven–London 1975.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Mann Peggy, Last Road to Safety: A True Story, il. George Stavrinos, Macmillan Pub. Co, New York 1995.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Nikolajeva Maria, Scott Carole, How Picturebooks Work, Routledge, New York–London 2001.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Raizen Esther, Last Road to Safety: The Making of a Holocaust Picture Book, “The Lion and the Unicorn” 2017, Vol. 41, Issue 1, s. 28–60, https://dx.doi.org/10.1353/uni.2017.0002 [dostęp: 2025/08/17].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Rosseau Frédéric, Żydowskie dziecko z Warszawy. Historia pewnej fotografii, Słowa/obraz terytoria, Gdańsk 2012.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Rybak Krzysztof, Obrazowanie Zagłady. Narracje holokaustowe w polskiej literaturze XXI wieku dla dzieci i młodzieży, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2023.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Schmidt Renita, The Yellow Star: The Legend of King Christian X of Denmark, “Worlds of Words Review” 2010, Vol. 3, Issue 2, pp. 24–26, https://arizona.aws.openrepository.com/bitstream/handle/10150/664834/WOW-Review-Volume-III--Issue-2_25-26.pdf?sequence=1&isAllowed=y [dostęp: 2025/08/17].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Sullivan T. Edward, The Holocaust in Literature for Youth: A Guide and Resource Book, Scarecrow Press, Lanham 1999.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
United States Holocaust Memorial Museum (USHMM), hasło: Children During the Holocaust, https://encyclopedia.ushmm.org/content/en/article/children-during--the-holocaust [dostęp: 025/10/06].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Vander Zee Ruth, Erika’s Story, il. Roberto Innocenti, Creative Editions, Mankato 2003.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Wild Margaret, Let the Celebration Begin!, il. Julie Vivas, Orchard Books, New York 1991.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Wójcik-Dudek Małgorzata, W(y)czytać Zagładę. Praktyki postpamięci w polskiej literaturze XXI wieku dla dzieci i młodzieży, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2016.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##