Edukacja ekologiczna na cztery ręce. Komiksy Tomasza Samojlika i Adama Wajraka o lesie, życiu, śmierci i padlinie

Article Sidebar

pdf
Opublikowane: gru 23, 2025
DOI: https://doi.org/10.24917/23534583.13.12
Słowa kluczowe:
eokologia, edukacja, komiks, Puszcza Białowieska ecology, education, comics, Białowieża Forest

Main Article Content

Beata Mytych-Forajter
Uniwersytet Śląski w Katowicach
https://orcid.org/0000-0002-0588-2087

Abstrakt

Tematem artykułu jest cykl trzech komiksów autorstwa Tomasza Samojlika i Adama Wajraka, traktowany jako narzędzie edukacji ekologicznej na temat złożoności leśnego ekosystemu. Autorka bada skomplikowanie ikonotekstu, odsłaniając w nim trzy zasadnicze warstwy: metatekstową ramę, narrację przygodową oraz sekwencje narracyjne dodane do zdjęć z puszczy. Analizowane komiksy nie tylko twórczo dekonstruują silne kulturowo opozycje binarne, takie jak żywe/martwe, czyste/brudne,
użyteczne/zbędne, ale także zachęcają młodego odbiorcę do edukacji na temat leśnych mieszkańców, budując poczucie dumy z tego, co rodzime, a unikatowe na skalę światową, oraz, co równie ważne, zapraszając do zabawy w czytanie i oglądanie.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Jak cytować
Mytych-Forajter, Beata. 2025. „Edukacja Ekologiczna Na Cztery ręce. Komiksy Tomasza Samojlika I Adama Wajraka O Lesie, życiu, śmierci I Padlinie”. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica 13 (grudzień):226-37. https://doi.org/10.24917/23534583.13.12.
Numer
Tom 13 (2025): Płynna aetonormatywność
Dział
Studia i szkice
Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Wydawca „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” jest upoważniony do korzystania oraz do rozpowszechniana wszystkich opublikowanych w czasopiśmie materiałów na podstawie umowy licencji niewyłącznej nieograniczonej w czasie - zawartej uprzednio na czas nieoznaczony każdorazowo z autorem/ką konkretnego utworu na określonych w tamtejszej umowie polach eksploatacji.  

POLITYKA OTWARTEGO DOSTĘPU
„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest dostępna bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach Creative Commons Attribution CC-BY 4.0. (uznanie autorstwa). Użytkownicy/ki mogą czytać, pobierać, wykonywać kopie, rozpowszechniać, drukować, wyszukiwać lub linkować do pełnych tekstów artykułów w tym czasopiśmie bez uprzedniej zgody wydawcy lub autora/ki pod warunkiem podania źródła dostępu i autorstwa danej publikacji. Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (http://www.soros.org/openaccess).

Biogram autora

Beata Mytych-Forajter - Uniwersytet Śląski w Katowicach

dr hab. prof. UŚ, pracuje w Instytucie Polonistyki na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Jej zainteresowania badawcze związane są ze sztuką interpretacji, relacjami między literaturą oraz przyrodoznawstwem, a także literaturą dla dzieci i młodzieży. Autorka książek: Poetyka
i łowy. O idei dawnego polowania w literaturze polskiej XIX wieku (Katowice 2004), Czułe punkty Grochowiaka. Szkice i interpretacje (Katowice 2010), Latająca ryba. Studia o podróżopisarstwie Ignacego Domeyki (Katowice 2014), Zwierzęta na zakręcie (Warszawa 2017), współautorka prac Uwolnić Pippi! Twórczość dla dzieci wobec przemian kultury (Katowice 2013) oraz Po pierwsze. O literaturze dla dzieci (i nie tylko) (Kraków 2019, obie wspólnie z Iwoną Gralewicz-Wolny), a także przekładu rozprawy François Soulages’a Estetyka fotografii. Strata i zysk (Kraków 2007, wspólnie z Wacławem Forajterem).

Bibliografia

Ashenburg Katherine, Historia brudu, przeł. Aleksandra Górska, Bellona, Warszawa 2010.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Bańko Mirosław, Słownik onomatopei czyli wyrazów dźwięko- i ruchonaśladowczych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Brudzińska Patrycja, Alienacja ekologiczna dzieci w wieku wczesnoszkolnym – refleksje nad pokoleniem pasażerów, „Roczniki Pedagogiczne” 2021, t. 13, nr 1, s. 81–93, https://doi.org/10.18290/rped21131.7 [dostęp: 2025/10/22].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Douglas Mary, Czystość i zmaza, przeł. Marta Bucholz, wstęp Joanna Tokarska-Bakir, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2007.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Kornik, Puszcza Białowieska, https://puszcza.pracownia.org.pl/kornik
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Kornik w Puszczy, Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Białymstoku, 17.06.2016,
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

https://www.bialystok.lasy.gov.pl/wokol-puszczy-bialowieskiej/-/asset_publisher/1M8a/content/kornik-w-puszczy [dostęp: 2023/11/03].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Kristeva Julia, Potęga obrzydzenia. Esej o wstręcie, przeł. Maciej Falski, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2007.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Louv Richard, Ostatnie dziecko lasu. Jak ocalić nasze dzieci przed zespołem deficytu natury, przeł. Anna Rogozińska, Wydawnictwo Mamania, Warszawa 2020.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

McClaud Scott, Zrozumieć komiks, przeł. Michał Błażejczyk, Wydawnictwo Kultura Gniewu, Warszawa 2015.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Samojlik Tomasz, Wajrak Adam, Nieumarły las, Wydawnictwo Agora, Warszawa 2017.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Samojlik Tomasz, Wajrak Adam, Umarły las, Wydawnictwo Agora, Warszawa 2016.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Samojlik Tomasz, Wajrak Adam, Zew padliny, Wydawnictwo Agora, Warszawa 2018.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Socha Piotr, Utnik-Strugała Monika, Brud. Cuchnąca historia higieny, Wydawnictwo Dwie Siostry, Warszawa 2021.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Szyłak Jerzy, Poetyka komiksu. Warstwa ikoniczna i językowa, Wydawnictwo Słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2000.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Vigarello Georges, Czystość i brud. Higiena ciała od średniowiecza do XX wieku, przeł. Bella Szwarcman-Czarnota, W.A.B., Warszawa 1996.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Woźniak Olga, Mogilnicki Patryk, Brud, Wydawnictwo Hokus-Pokus, Warszawa 2012.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##